«Αν ποτέ εκλείψουν οι μέλισσες,
στην ανθρωπότητα θα απομένουν μόνο τέσσερα χρόνια ζωής.»
Άλμπερτ Αϊνστάιν
Η μέλισσα είναι έντομο από την τάξη υμενόπτερα, που θεωρείται από όλα γενικά τα έντομα το πιο σπουδαίο από οικονομικής άποψης για τον άνθρωπο.
 |
| Φωτογραφία:http://users.sch.gr |
Είδη
Στο είδος της μέλισσας της μελιτοφόρου, όπως επίσημα λέγεται η μέλισσα, υπάρχουν τρεις βασικές ομάδες, η κάθε μια από τις οποίες έχει και μερικές φυλές. Η πρώτη ομάδα περιλαμβάνει τις μέλισσες της ανατολικής Ασίας με εκπρόσωπο τη μέλισσα την ινδική. Η δεύτερη ομάδα είναι η αφρικανική και η τρίτη ομάδα είναι η ευρωπαϊκή, που περιλαμβάνει πάνω από 10 φυλές. Οι πιο γνωστές διεθνώς είναι η Ιταλική (ligoustica) και η Γιουγκοσλαβική (Carnica), ενώ στην Ελλάδα πιο διαδεδομένη ντόπια φυλή είναι η (Cecropia) η οποία πήρε το όνομά της από τον πρώτο βασιλιά της Αθήνας Κέκροπα.
Η καθεμιά από τις παραπάνω ομάδες έχει μερικά βασικά διακριτά χαρακτηριστικά. Τα τελευταία χρόνια άρχισε η συστηματική διασταύρωση των μελισσών για να δημιουργηθεί νέος τύπος που θα έχει μέσο μέγεθος, θα είναι ήσυχη και εργατική και θα πολλαπλασιάζεται σχετικά εύκολα την άνοιξη.
Ιστορία
Η σπηλαιογραφία της Μπικόρπ: συλλογή μελιού πριν από 15.000 χρόνια
Η μέλισσα ζει στη Γη το λιγότερο 15 εκατομμύρια χρόνια και θεωρείται από τους πιο παλιούς κατοίκους της, που εξακολουθεί να υπάρχει ακόμη και σήμερα.
Είναι από τα ελάχιστα είδη των εντόμων που ο άνθρωπος προσπάθησε να εκμεταλλευτεί, βλέποντας ότι θα είχε κάποιο οικονομικό όφελος. Η προσπάθεια αυτή του ανθρώπου να εξημερώσει τη μέλισσα δεν είναι νέα. Υπάρχει μια σπηλαιογραφία στην Μπικόρπ της Ισπανίας, ηλικίας τουλάχιστον 15.000 χρόνων, όπου εικονίζεται ένας άνθρωπος που προσπαθεί να πάρει μέλι από μελίσσι.
Ανατομία
Το σώμα των μελισσών αποτελείται από το κεφάλι, το θώρακα και την κοιλιά. Στο κεφάλι των μελισσών υπάρχουν δυο σύνθετα μάτια στα πλάγια και τρία απλά στο πάνω μέρος. Από το τμήμα που βρίσκεται ανάμεσα στα μάτια, φυτρώνουν δυοκεραίες, πάνω στις οποίες βρίσκονται διάφορα αισθητήρια όργανα. Στο μπροστινό τμήμα του θώρακα φέρει δύο ζεύγη μεμβρανωδών φτερών. Η κοιλιά είναι χωρισμένη σε δακτυλίους, που ανάμεσά τους βρίσκονται οι κηρογόνοι αδένες. Ο τελευταίος απ' τους δακτυλίους έχει το κεντρί. Τα αρσενικά δεν διαθέτουν ούτε κηρογόνους αδένες,ούτε κεντρί.
Κοινωνική οργάνωση
Οι μέλισσες ανήκουν στην κατηγορία των εντόμων που παρουσιάζουν σαφή ιεράρχηση και ζουν σε μεγάλες οικογένειες, μέσα σε κυψέλες. Σε κάθε οικογένεια υπάρχει μια "βασίλισσα", που έχει σαν μοναδική αποστολή να εξασφαλίζει τον πολλαπλασιασμό της οικογένειας. Η οικογένεια έχει ακόμη μερικούς αρσενικούς, τους κηφήνες, που προορίζονται να γονιμοποιήσουν μόνο μια φορά τη βασίλισσα και στη συνέχεια να πεθάνουν. Τέλος κάθε οικογένεια αποτελείται από μερικές χιλιάδες θηλυκές μέλισσες, που είναι στείρες και λέγονται "εργάτριες". Οι εργάτριες, που αποτελούν και το βασικό πληθυσμό, έχουν πολλές και σύνθετες αποστολές, αρχίζοντας από τη δημιουργία αποθεμάτων τροφών, μέχρι τη φύλαξη της κυψέλης και την περιποίηση των μικρών.
Η βασίλισσα, ο κηφήνας και η εργάτρια ξεχωρίζουν με την πρώτη ματιά μεταξύ τους. Η εργάτρια είναι πιο μικρή και από τον κηφήνα και από τη βασίλισσα, και πιο αδύνατη. Η βασίλισσα έχει μεγαλύτερο μήκος, ενώ ο κηφήνας είναι κοντός, χοντρός και πιο σκούρος. Ο κηφήνας δεν έχει κεντρί, σε αντίθεση με τις εργάτριες και τη βασίλισσα που έχουν. Οι βασίλισσες το χρησιμοποιούν μόνο ενάντια σε άλλες βασίλισσες και αυτό δεν αποκολλάται από το σώμα τους όπως συμβαίνει με τις εργάτριες. Οι εργάτριες και οι βασίλισσες προέρχονται από γονιμοποιημένα αυγά. Αντίθετα, οι κηφήνες προέρχονται από αυγά μη γονιμοποιημένα. Έτσι, από το ίδιο αβγό είναι δυνατό να δημιουργηθεί βασίλισσα ή εργάτρια. Η διαφοροποίηση είναι αποτέλεσμα μιας ειδικής διατροφής που λαμβάνουν οι βασίλισσες από τη στιγμή που θα βγουν από το αβγό μέχρι που να μεταμορφωθούν σε τέλειο έντομο. Τρέφονται αποκλειστικά και μόνο από έναν πολτό, το λεγόμενο βασιλικό πολτό. Ο βασιλικός πολτός είναι στην πραγματικότητα αδενικό έκκριμα των εργατριών του οποίου η ακριβής σύνθεση, μέχρι σήμερα, δεν έχει προσδιοριστεί. Με το έκκριμα αυτό τρέφονται και εργάτριες, αλλά μόνο για ένα διάστημα που δεν ξεπερνά τις 48 ώρες. Στη συνέχεια τρέφονται με μείγμα μελιού,γύρης κλπ. Το μείγμα αυτό περιέχει κάποια ουσία που τελικά προκαλεί εκφυλισμό των γεννητικών οργάνων των εργατριών, τα οποία ατροφούν και δεν αναπτύσσονται γίνονται ατελή θηλυκά έντομα δηλαδή εργάτριες μέλισσες. Οι κηφήνες τρέφονται και αυτοί με μείγμα βασικά μελιού και γύρης.
Αναπαραγωγή
Η βασίλισσα γονιμοποιείται μόνο μια φορά στην αρχή της ζωής της. Τότε εγκαταλείπει τη φωλιά και πετά στον αέρα συνοδευόμενη από μερικές δεκάδες κηφήνες. Η "γαμήλια τελετή" και το ζευγάρωμα γίνεται πάντα στον αέρα. Στο γαμήλιο αυτό ταξίδι η βασίλισσα δεν συνοδεύεται από τις εργάτριες και είναι ουσιαστικά απροστάτευτη. Ακριβώς το γεγονός αυτό έχει την πιο μεγάλη αξία στη φυσική επιλογή των μελισσών. Αν η βασίλισσα δεν είναι ικανή να αποφύγει τους εχθρούς της, τότε πρέπει να πεθάνει, χωρίς ν' αφήσει απογόνους. Τη θέση της θα πάρει κάποια άλλη που θα αποδειχτεί πιο γερή και πιο ικανή.
Μετά το ζευγάρωμα η βασίλισσα επιστρέφει στην κυψέλη. Γεννά έως το τέλος της ζωής χωρίς να ζευγαρώσει ποτέ ξανά. Οι φύλακες εργάτριες επιτρέπουν στη βασίλισσα να περάσει μόνο στην περίπτωση που έχει γονιμοποιηθεί, διαφορετικά δεν την αφήνουν μέχρι που να γονιμοποιηθεί. Δεν αφήνουν όμως τους κηφήνες να περάσουν. Μετά το γαμήλιο ταξίδι, οι κηφήνες είναι καταδικασμένοι σε θάνατο.
 |
| Εικόνα: http://melissokomianet.blogspot.gr |
Οι μέλισσες αποτελούν μέχρι σήμερα έναν άγνωστο κόσμο. Ενώ πρόκειται για τέλεια οργανωμένη κοινωνία, δεν είναι ακόμη γνωστός ο τρόπος λειτουργίας και συνεννόησης. Το ότι οι μέλισσες συνεννοούνται μεταξύ τους είναι πέρα από κάθε αμφιβολία. Το ερώτημα που εξακολουθεί να παραμένει είναι το πώς γίνεται αυτό.
Μέχρι σήμερα έχει λυθεί το μυστήριο του προσανατολισμού και της ειδοποίησης ότι κάπου υπάρχει γύρη ή νέκταρ. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και τι είδος και σε ποια ποσότητα. Έτσι αν κάποια μέλισσα βρει νέκταρ, δεν θα ειδοποιήσει ολόκληρο το μελίσσι, αλλά όσες είναι αρκετές, για να μαζέψουν το νέκταρ. Ο προσανατολισμός τους γίνεται με την πόλωση του φωτός. Όσον αφορά την επικοινωνία μεταξύ τους, υπάρχει ένα ολόκληρο σύστημα κινήσεων, ένα είδος "χορού", που εκτελεί η πρώτη μέλισσα που βρήκε την πηγή της τροφής. Οι υπόλοιπες εργάτριες παρακολουθούν το χορό, τον ερμηνεύουν και πετούν κατευθείαν, χωρίς να χάσουν το δρόμο τους.
Προϊόντα
Οι μέλισσες εκτρέφονται για το μέλι, που θεωρείται μια από τις πιο καλές τροφές, για το βασιλικό πολτό που χρησιμοποιείται σαν διεγερτικό και στην παρασκευή καλλυντικών, για την πρόπολη η οποία είναι μέγιστο αντισηπτικό, για την γύρη που έχει ευεργετικές ιδιότητες στον οργανισμό μας, για το κερί πριν από μερικά χρόνια είχε μεγάλη αξία, και για το δηλητήριο τους που περιέχει ουσίες, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν φάρμακο για τους ρευματικούς. Ακόμη πολύ μεγάλη είναι η προσφορά των μελισσών στην επικονίαση των λουλουδιών. Η οικονομική σημασία της γονιμοποίησης, στην οποία συμβάλλουν οι μέλισσες μεταφέροντας γύρη από λουλούδι σε λουλούδι, είναι ανυπολόγιστη.
Μέλι
Το μέλι είναι ένα αρωματικό, ιξώδες, γλυκό υλικό που προέρχεται από το νέκταρ των φυτών, το οποίο μαζεύουν οι μέλισσες και το μεταβάλλουν για την τροφή τους σε ένα πυκνότερο υγρό και τελικά το αποθηκεύουν στις κηρήθρες τους.
Τα μέλια με σκούρο χρώμα (πευκόμελο που είναι πλούσιο σε μεταλλικά ιχνοστοιχεία), έχουν τις περισσότερες τονωτικές ιδιότητες
Το μέλι σαν τροφή του ανθρώπου είναι ένα από τα πολυτιμότερα, θρεπτικότερα και υγιεινότερα τρόφιμα. Δίνει ενέργεια στους μυς, διαύγεια στο μυαλό, απολυμαίνει και ρυθμίζει το πεπτικό σύστημα. Η τακτική χρήση του δίνει σφρίγος στον οργανισμό και συντελεί στην παράταση της ζωής. Ο Ιπποκράτης και όλοι οι γιατροί της αρχαιότητας το συνιστούσαν σαν φάρμακο σε πολλές περιπτώσεις. Αλλά και σήμερα αναγνωρίζεται η θεραπευτική του αξία στην καθ' έξιν δυσκοιλιότητα, στις καρδιοπάθειες, αναιμία, αδενοπάθεια και στις περιπτώσεις κατάπτωσης και αδυναμίας του οργανισμού.
Η Μελισσοκομία στην ανθρώπινη ιστορία
Η μελισσοκομία έχει προϊστορία τουλάχιστον 8.500 ετών, σύμφωνα με μια Διεθνής έρευνα (με ελληνική συμμετοχή).
Οι άνθρωποι είχαν βρει τρόπο να αξιοποιούν τις μέλισσες ήδη από την Εποχή του Λίθου, πριν από 8.500 έως 9.000 χρόνια, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα, με ελληνική συμμετοχή, η οποία μεταθέτει ακόμη πιο βαθιά στο παρελθόν τη σχέση των ανθρώπων με τις μέλισσες και τις ρίζες της ίδιας της μελισσοκομίας, η οποία παραμένει πάντως άγνωστο πότε ακριβώς ξεκίνησε.
Σκηνές από προϊστορικές βραχογραφίες στην υποσαχάρια Αφρική απεικονίζουν κυνήγι μελισσών, καθώς και τοιχογραφίες της Αιγύπτου των Φαραώ που δείχνουν σκηνές μελισσοκομίας, αλλά έως τώρα ήταν ασαφές κατά πόσον οι πρώτοι αγρότες ήταν και μελισσοκόμοι, πράγμα που πλέον φαίνεται να επιβεβαιώνεται.
Οι ερευνητές (μεταξύ των οποίων ο καθηγητής προϊστορικής αρχαιολογίας Κωνσταντίνος Κωτσάκης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης), με επικεφαλής τον καθηγητή Ρίτσαρντ Έβερσεντ της Σχολής Χημείας του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature».
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν χημικά ίχνη από κερί μελισσών σε τουλάχιστον 6.400 κεραμικά σκεύη των πρώτων γεωργών, σε πάνω από 150 νεολιθικές αρχαιολογικές τοποθεσίες σχεδόν όλης της Ευρώπης (μεταξύ των οποίων στην Ελλάδα), της Βόρειας Αφρικής (Αλγερία) και της Εγγύς Ανατολής, οι οποίες χρονολογούνται προ 4.000 έως σχεδόν 9.000 ετών.
Η ανακάλυψη αποτελεί σαφή ένδειξη ότι οι πρόγονοί μας συνέλεγαν μέλι από τις άγριες μέλισσες και ότι πιθανότατα η πρακτική της μελισσοκομίας όχι μόνο υπήρχε, αλλά και ήταν ευρέως διαδεδομένη. Όπως εξημέρωσαν διάφορα ζώα (σκύλους, χοίρους κ.ά.), οι αρχαίοι αγρότες έκαναν κάτι ανάλογο με τις μέλισσες.
Το αρχαιότερο μέχρι σήμερα διακριτό χημικό «αποτύπωμα» κεριού μελισσών αποκαλύφθηκε στην τοποθεσία Τσαταλχογιούκ της ανατολικής Τουρκίας, πριν από περίπου 7.000 χρόνια. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η μελισσοκομία είχε ήδη παρελθόν πίσω της, ήταν συνεπώς ακόμη παλαιότερη.
Όπως δήλωσε η ερευνήτρια γεωχημικός δρ Μελανί Ρόφετ-Σαλκ, «ο προφανέστερος λόγος για την εκμετάλλευση των μελισσών θα ήταν για το μέλι τους, το οποίο θα αποτελούσε ένα σπάνιο γλυκαντικό στο φαγητό για τους προϊστορικούς ανθρώπους. Όμως το κερί της μέλισσας μπορεί επίσης να χρησιμοποιείτο και για άλλους σκοπούς, όπως πρακτικούς, τελετουργικούς, διακοσμητικούς και ιατρικούς, π.χ. για τη στεγάνωση κεραμικών αγγείων».
Δεν έχουν ανακαλυφθεί ίχνη κεριού μελισσών πάνω από τον 57ο παράλληλο της Γης, π.χ. στη Σκωτία ή στη Σκανδιναβία, γεγονός που δείχνει ότι υπήρχε ένα βόρειο οικολογικό «σύνορο» για τους αγρότες-μελισσοκόμους, καθώς οι μέλισσες μάλλον δεν άντεχαν τις κλιματολογικές συνθήκες βορειότερα της Δανίας.
Γενετικές έρευνες δείχνουν ότι η μέλισσα εμφανίστηκε στην Ασία πριν από περίπου 300.000 χρόνια και γρήγορα εξαπλώθηκε στην Ευρώπη και στην Αφρική. Σήμερα, οι μέλισσες αντιμετωπίζουν σοβαρές απειλές από την κλιματική αλλαγή, τα εντομοκτόνα και τις ασθένειες.
Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία πατήστε εδώ:
το διάσημο χρυσό κόσμημα με τη Διπλή Μέλισσα, από τον Χρυσόλακο των Μαλίων. (Βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου)
Φωτογραφία: http://www.explorecrete.com
Το μέλι στην Ελληνική ιστορία
Το μέλι ήταν γνωστό από το 6.000 π.Χ. στην αρχαία Ελλάδα. Ήταν απαραίτητο στοιχείο στην διατροφή των αρχαίων Ελλήνων, αλλά και σπουδαίο φάρμακο. Υπάρχουν αμέτρητες αναφορές σε αρχαία κείμενα για το μέλι και πάνω από 40 ονόματα δοχείων μελιού.
Ο Ιπποκράτης έλεγε " Το μέλι και η γύρη προκαλούν ζεστασιά, καθαρίζουν τις πληγές και τα σκασμένα χείλη ". ο Αριστοτέλης πίστευε ότι το μέλι παρατείνει τη ζωή. Το μέλι ήταν η πρώτη γλυκαντική ουσία που χρησιμοποιείται από τους Έλληνες στη διατροφή τους, και μαζί με την ελιά και το σταφύλι αποτελούν τη βάση της ελληνικής γαστρονομίας.
Στην αρχαία ελληνική μυθολογία αναφέρεται ότι μια από τις τροφούς του Δία ήταν η νύμφη Μέλισσα, η οποία τον ανέθρεψε με ιδιαίτερη φροντίδα και ταΐζοντας τον μέλι ώστε να μεγαλώσει γρηγορότερα και να διεκδικήσει την θέση του ανάμεσα στους Θεούς. Ο Δίας αγάπησε το μέλι, κι ένα από τα ονόματά του ήταν «Μελιττεύς». Επίσης, λεγόταν ότι πρώτη η νύμφη Μέλισσα βρήκε στο δάσος μια κηρήθρα, και αφού την γεύτηκε την έβαλε σε νερό κι έφτιαξε ένα ποτό. Μοιράστηκε την ανακάλυψή της με τους ανθρώπους, κι έτσι έγινε προστάτιδα της μέλισσας, ενώ οι άνθρωποι έδωσαν στο έντομο το όνομα της νύμφης η οποία τους δίδαξε να τρώνε το μέλι. Μάλιστα, ενώ μέχρι τότε οι άνθρωποι συμπεριφέρονταν σαν αγρίμια και αλληλοσπαράζονταν, η Μέλισσα εξευγένισε το πνεύμα τους και τους δίδαξε ταπεινοφροσύνη και τη συλλογικότητα.
Αλλά και οι ιέρειες της θεάς Δήμητρας ονομάζονταν Μέλισσες, όπως και οι ιέρειες άλλων θεών και θεοτήτων, όπως για παράδειγμα της Περσεφόνης αλλά και της Κυβέλης που λατρευόταν στη Φρυγία ως θεά της γονιμότητας και της αναγέννησης της φύσης.
Το πρώτο μαντείο των Δελφών ήταν φτιαγμένο από κερί και φτερά μελισσών ενώ και στη χριστιανική παράδοση υπάρχουν διάσπαρτες αναφορές για ιερές εικόνες που σχετίζονται με το κερί και το μέλι.
Επίσης, ιδιαίτερα εμφανής είναι η χρήση της μέλισσας ως λατρευτικού συμβόλου από το Μινωικό και το Μυκηναϊκό πολιτισμό. Τάφοι αλλά και σιταποθήκες εκείνης της ιστορικής περιόδου που έχουν βρεθεί, έχουν το σχήμα θολωτής κυψέλης.
Ιστορικά έχει διαπιστωθεί ότι η Κρήτη ήταν από τα πρώτα μέρη που υπήρξε μελισσοκομία στον Ελλαδικό χώρο ενώ ήταν γνωστή και θεωρούταν θεόσταλτη γνώση η τεχνική παραγωγής μελοίνου (οινοπνευματώδες ποτό από την ζύμωση του μελιού με άλλους χυμούς ή νερό). Αλλά και στα παραδοσιακά γιατροσόφια το μέλι παίζει ενεργό ρόλο.
Οι γιαγιάδες μας ανακάτευαν μέλι με λεμόνι για να γιατρέψουν τον πονόλαιμο και τον βήχα. Επίσης έβαζαν μια κουταλιά μέσα στα αφεψήματα και για τα μεγάλα παιδιά η συνταγή έλεγε μια κουταλιά μέλι μέσα σε ζεστό ρακί (=ρακόμελο).
Αλλά και στην παράδοση μας έχει σημαντικό ρόλο. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας συνηθίζεται η πεθερά να ταΐζει το νιόπαντρο ζευγάρι μέλι, για να είναι γλυκιά η ζωή τους.
Η διατροφική αξία του μελιού
Δείτε επίσης: http://ecogenia.blogspot.gr
Το μέλι αποκαλείται και «τροφή των θεών» και όχι άδικα! Η βιολογική αξία του μελιού έγκειται τόσο στη διαιτητική αξία που έχει για τον ανθρώπινο οργανισμό καθώς και στην αντιβακτηριακή, στη μυκοστατική και την αντιοξειδωτική του δράση.
Το μέλι περιέχει μια πληθώρα συστατικών, όπως σάκχαρα, αμινοξέα, μεταλλικά στοιχεία, ένζυμα και βιταμίνες, που είναι ευεργετικάγια τον άνθρωπο.
Πιο αναλυτικά, η φρουκτόζη και η γλυκόζη, που είναι τα κυριότερα σάκχαρα του μελιού, αφομοιώνονται πιο εύκολα και γρήγορα από τον ανθρώπινο οργανισμό. Επιπλέον, η γλυκόζη είναι η μόνη μορφή σακχάρου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους μυς, γι’ αυτό το μέλι αποτελεί μια άριστη πηγή ενέργειαςγια παιδιά και αθλητές.
Τα μεταλλικά στοιχεία (κάλιο, ασβέστιο, χλώριο και νάτριο) που περιέχει το μέλι βοηθούν στη λειτουργία των κυττάρων του οργανισμού, στη διατήρηση της υγείας των οστών και των δοντιών και στη πήξη του αίματος.
Τα ένζυμα του μελιού (διαστάση, καταλάση) είναι καταλύτες σε πολλές αντιδράσεις του οργανισμού που έχουν σαν αποτέλεσμα τη διάσπαση ελεύθερων ριζών που είναι επιβλαβείς για τον άνθρωπο.
Το μέλι τέλος περιέχει ένα μεγάλο αριθμό βιταμινών, όπως βιταμίνες Α, Β1, C, ριβοφλαβίνη κ.ά. που αν και βρίσκονται σε μικρή ποσότητα συμβάλλουν στην απορρόφηση των σακχάρων από τον οργανισμό και γενικότερα στην καλή λειτουργία του.
Όσον αφορά τη συμβολή του μελιού στην ανθρώπινη διατροφή, από μετρήσεις που έγιναν από το Υπουργείο Γεωργίας των Η.Π.Α. βρέθηκε ότι το μέλι έχει κατά μέσο όρο 300 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια.
Ένα τυπικό δείγμα μελιού αποτελείται από: φρουκτόζη: 38%, γλυκόζη: 31%, σουκρόζη: 1,3%, μαλτόζη: 7,1%, νερό: 17% και τέφρα:0,2%
Ο γλυκαιμικός δείκτης κυμαίνεται από 31 έως 78, ανάλογα με την ποικιλία
| Διατροφική αξία ανά 100g | |
| Ενέργεια | 1272kJ (304kcal) |
| Υδατάνθρακες | 82,4g |
| Σάκχαρα | 82,12g |
| Φυτικές ίνες | 0,2g |
| Λιπαρά | 0g |
| Πρωτεΐνες | 0,3g |
| Νερό | 17,1g |
| Ριβοφλαβίνη (Β2) | 0,038mg (3%) |
| Νιασίνη (Β3) | 0,121mg (1%) |
| Παντοθενικό οξύ (Β5) | 0,068mg (1%) |
| Βιταμίνη Β6 | 0,024mg (2%) |
| Φολικό οξύ | 2μg (1%) |
| Βιταμίνη C | 0,5 mg (1%) |
| Ασβέστιο | 6 mg (1%) |
| Σίδηρος | 0,42 mg (3%) |
| Μαγνήσιο | 2 mg (1%) |
| Φωσφόρος | 4 mg (1%) |
| Κάλιο | 52 mg (1%) |
| Νάτριο | 4 mg (0%) |
| Ψευδάργυρος | 0,22 mg (2%) |
| 100g ισοδυναμούν περίπου με 5 κουταλιές της σούπας
Τα ποσοστό (%) της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας για ενήλικες σύμφωνα με το USDA
| |
Τι κάνει το ελληνικό μέλι τόσο ξεχωριστό;
Το ελληνικό μέλι είναι πλουσιότερο σε αρωματικές ουσίες, σε θρεπτικά συστατικά και είναι πολύ πιο πυκνό (λιγότερη υγρασία) από τα εισαγόμενα μέλια χωρών με πυκνή και συνεχή βλάστηση, δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Ανδρέας Θρασυβούλου (Εργαστήριο Μελισσοκομίας-Σηροτροφίας, Σχολή Γεωπονίας, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης) σε σχετικά μελισσοκομικά άρθρα.
«Λόγω του ξηροθερμικού κλίματος η απόδοση των φυτών σε νέκταρ στην Ελλάδα είναι μικρή, με αποτέλεσμα οι μέλισσες δύσκολα να συλλέγουν το νέκταρ» διευκρινίζει ο κ. Θρασυβούλου, για να προσθέσει: «Όσο πιο δύσκολα και αργά οι μέλισσες συλλέγουν το νέκταρ, τόσο περισσότερο το συμπυκνώνουν, το επεξεργάζονται και το εμπλουτίζουν με αρωματικές ουσίες, ένζυμα και άλλα συστατικά».
Παράλληλα, επισημαίνει πως η ανθρώπινη παρέμβαση είναι αυτή που επηρεάζει την άριστη ποιότητα του μελιού: «Τέτοια παρέμβαση είναι η αύξηση της υγρασίας και παράλληλα η παστερίωση του προϊόντος για να μην ξινίσει, η ανάμειξη διαφόρων κατηγοριών μελιού για να επιτευχθεί επιθυμητό χρώμα, η αφαίρεση της γύρης για να προσδώσει διαύγεια και να καθυστερήσει την κρυστάλλωση κ.ά. Η ανθρώπινη αυτή παρέμβαση είναι ανύπαρκτη στα ελληνικά μέλια, τα οποία προσφέρονται ανεπεξέργαστα, πυκνά και με όλα τα θρεπτικά του συστατικά, όπως τα παράγει η μέλισσα απευθείας από την κυψέλη. Αυτή η απουσία επεξεργασίας του ελληνικού μελιού το κάνει να ξεχωρίζει από το εισαγόμενο».
Όσον αφορά στην κατανάλωση, ο Έλληνας καταναλώνει το περισσότερο μέλι από όλους τους Ευρωπαίους καταναλωτές (1,6 Kg/άτομο/έτος).
Η Ελλάδα διαθέτει περισσότερα μελίσσια ανά στρέμμα από οποιαδήποτε άλλη χώρα στην Ευρώπη και το ελληνικό μέλι είναι ένα από τα καλύτερα στον κόσμο. Αυτό οφείλεται στην πλούσια χλωρίδα της ελληνικής φύσης και στην ηλιοφάνεια καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Το ελληνικό μέλι παίρνει όλα τα χαρακτηρίστηκα από τον τόπο που ζουν τα μελίσσια. Αυτός είναι και ο λόγος που υπάρχουν διάφοροι τύποι μελιού, το καθένα με τις δικές του ιδιότητες, την δική του γεύση και άρωμα.
Έτσι στην ορεινή Αρκαδία θα βρούμε ποικιλίες μελιού βασισμένες στο έλατα, τις καστανιές και τα πεύκα. Το μοναδικό ελληνικό μέλι με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (Π.Ο.Π.) από το 1992 είναι το Μέλι Ελάτης Μαινάλου Βανίλια που παράγεται σε οριοθετημένη περιοχή του Μαινάλου Αρκαδίας, κυρίως στην περιοχή γύρω από την Αλωνίσταινα και τη Βυτίνα. Στα νησιά το μέλι είναι αρωματικό καθώς προέρχεται από φυτά όπως το θυμάρι, άνθη πορτοκαλιάς, ρείκι, ποικιλίες λουλουδιών και αρωματικά φυτά όπως η ρίγανη, άγρια βότανα και λεβάντα.
Όπου και αν ταξιδέψετε στην Ελλάδα, από την Κρήτη ως την Αλεξανδρούπολη το μέλι που παράγεται σε αυτούς τους τόπους είναι μοναδικό.
Περισσότερες πληροφορίες:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου